سید حسن موسوی
در شرایط حساس و سرنوشت‌ساز کنونی افغانستان، سرشماری ملی که از سوی حاکمیت طالبان پیشنهاد شده، می‌تواند به یک نقطه عطف تاریخی برای اقوام مختلف، به‌ویژه قوم سادات، تبدیل شود. با وجود ابهامات و چالش‌هایی که این روند با خود دارد، سرشماری می‌تواند آغازی برای تحول در شناخت و پذیرش هویت‌های قومی در کشور باشد.
به‌عنوان عضوی از جریان فکری «انقلاب سبز» و یک سادات افغانستانی، باور دارم که این سرشماری فرصت مهمی برای شفاف‌سازی و تثبیت جایگاه تاریخی و اجتماعی سادات در ساختار اجتماعی افغانستان فراهم می‌آورد؛ فرصتی برای بازتعریف هویتی که سال‌ها نادیده گرفته شده است.
سادات در طول تاریخ، از اصیل‌ترین اقوام این سرزمین بوده‌اند، اما متأسفانه در مقاطع مختلف تاریخی، نقش و حضور آن‌ها یا تحریف شده یا به‌کلی نادیده گرفته شده است. این رویکرد باعث شده تا سادات از مشارکت عادلانه در روندهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور بازبمانند. در بسیاری از روایت‌ها و تقسیم‌بندی‌های رسمی، تنها چند قوم به‌عنوان اجزای اصلی ملت افغانستان معرفی شده‌اند و اقوامی چون سادات به حاشیه رانده شده‌اند.
در چنین فضایی، سرشماری ملی فرصتی ارزشمند برای تغییر این نگاه و برقراری عدالت هویتی است. مشارکت فعال سادات در این فرآیند می‌تواند به بازشناسی آن‌ها به‌عنوان یکی از اقوام بزرگ و اصیل افغانستان منجر شود؛ اقدامی که نه‌تنها هویت تاریخی را بازمی‌گرداند، بلکه مقدمه‌ای برای یک تحول اجتماعی و فرهنگی گسترده‌تر نیز خواهد بود.
با آن‌که هویت سادات پیش‌تر در تذکره‌های الکترونیکی ثبت شده و به رسمیت شناخته شده است، اما سرشماری ملی می‌تواند تثبیت بیشتر این جایگاه در سطح آمارهای رسمی کشور را به‌همراه داشته باشد. برای دهه‌ها، هویت سادات یا تحریف شده یا از حافظه عمومی پاک مانده است. این سرشماری فرصتی برای بازگرداندن حقیقت و احقاق حقوق این قوم اصیل است.
با این‌حال، نگرانی‌ها نیز جدی هستند. این‌که سرشماری تحت نظارت حاکمیت طالبان انجام می‌شود، پرسش‌هایی درباره شفافیت، دقت و بی‌طرفی این روند ایجاد کرده است. احتمال حذف یا تحریف اطلاعات، به‌ویژه در خصوص اقلیت‌های قومی، یکی از نگرانی‌های اصلی است. در چنین شرایطی، حضور نهادهای ناظر بین‌المللی و مستقل می‌تواند تضمینی برای شفافیت و عدالت باشد.
این سرشماری نه‌تنها می‌تواند حضور سادات را در آمارهای رسمی تقویت کند، بلکه می‌تواند آن‌ها را در مسیر تثبیت جایگاه واقعی‌شان در ساختار کلی کشور، یک گام به جلو ببرد. تأکید بر مشارکت فعال در این فرآیند، گامی است در جهت افزایش سهم سادات در همه عرصه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی افغانستان.
سرشماری ملی، اگر با شفافیت و صداقت انجام شود، می‌تواند فرصتی بی‌نظیر برای ثبت و تأیید دقیق هویت سادات باشد؛ اقدامی که از تحریف و نادیده‌انگاری بیشتر جلوگیری کرده و جایگاه این قوم را در معادلات رسمی کشور بازتعریف می‌کند.
برای سادات، این سرشماری یک فرصت طلایی است؛ فرصتی برای تثبیت جایگاه، احقاق حقوق، و جلوگیری از تحریف تاریخی و حاشیه‌نشینی در آینده.
Leave feedback about this