یکی از ویژگیهای حکومتهای تمامیتخواه، تمایل به کنترل اطلاعات و محدود کردن دسترسی مردم به واقعیتهاست. در چنین حکومتهایی، حقیقت به ابزاری برای تقویت ایدئولوژی و روایت رسمی تبدیل میشود. طالبان، با اجرای دستور منع نشر تصاویر زندهجان در 17 ولایت افغانستان، گام دیگری در راستای ایجاد یک دنیای ایدئولوژیک و بسته برداشته است. این حرکت، نه تنها آزادی بیان را سرکوب میکند، بلکه تلاش دارد تا تنها تصویری که طالبان از خود میسازند، در ذهن مردم و جهان باقی بماند.
یکی از ابعاد مهم در آزادی رسانهها، توانایی ثبت و انتشار واقعیتها بهویژه در موارد حساس و جنجالی است. تصاویر زندهجان، بهویژه در هنگام وقوع حوادث مرگبار یا خشونتآمیز، میتوانند به عنوان مستندات حقیقی و قدرتمند برای آگاهی مردم و افشای نقض حقوق بشر عمل کنند. اما طالبان، که با حکومت خود بر افغانستان درگیر چالشهای جدی هستند، ترجیح میدهند که هیچچیز جز تصویری که خود از وضعیت کشور و حکومتشان میسازند، به گوش مردم برسد.
با منع نشر این نوع تصاویر، طالبان سعی دارند تا یک روایت یکسویه و دستکاریشده از وقایع کشور ارائه دهند. در واقع، این اقدام به این معناست که طالبان نمیخواهند مردم و جهان از حقایق تلخ و جنایاتی که در افغانستان اتفاق میافتد، باخبر شوند. این نوع سانسور، به نوعی پاکسازی اطلاعات است که در آن تنها روایات و تصاویری که با خط مشی طالبان همخوانی دارند، مجاز به انتشار خواهند بود.
در یک دنیای ایدئولوژیک که طالبان تلاش دارند آن را ایجاد کنند، تنها تصویری که باید وجود داشته باشد، تصویری است که حکومت طالبان از خود میسازد. در این دنیای بسته، هیچچیز غیر از روایات و واقعیتهایی که طالبان میخواهند، دیده نمیشود. این گروه سعی دارد تا با کنترل اطلاعات و رسانهها، مردم را در یک حباب مصنوعی نگهدارد که در آن هیچگونه اطلاعات یا حقیقتی که به چالش بکشد یا مشروعیت آنها را تهدید کند، به بیرون راه پیدا نکند.
این نوع اقدامات بیشتر به سرکوب آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات مربوط میشود، که یکی از اصول بنیادین در جوامع آزاد است. در واقع، طالبان با این کار نه تنها حقیقت را از مردم افغانستان پنهان میکنند، بلکه در تلاش هستند تا هژمونی فکری خود را بر جامعه تحمیل کنند.
این اقدامات طالبان به وضوح مانع از توسعه آگاهی عمومی و اجتماعی میشوند. مردم در یک جامعه محدود و دستکاریشده قرار میگیرند که قادر به دسترسی به اطلاعات دقیق و واقعی نیستند. به این ترتیب، جامعه افغانستان از فرصتهای آگاهی، آموزش و ارتقاء اطلاعات محروم میشود، که این میتواند تاثیرات منفی طولانیمدتی بر توسعه فردی و اجتماعی کشور داشته باشد.
ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان همچنین رسانهها و خبرنگاران را در موقعیتی قرار میدهد که نمیتوانند به درستی اخبار و حوادث را گزارش کنند و از این رو، جامعه در تاریکی اطلاعات باقی میماند. این امر باعث میشود که طالبان به راحتی قادر به مدیریت و تغییر روایتها و حقیقتها به نفع خود شوند.
ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان در 17 ولایت، گامی دیگر در راستای تلاش طالبان برای ایجاد یک دنیای ایدئولوژیک بسته است که در آن هیچ چیزی غیر از تصویری که طالبان از خود میسازند، دیده نمیشود. در چنین دنیایی، حقیقت به ابزاری برای تقویت ایدئولوژی حکومت بدل میشود و هر نوع اطلاعاتی که مخالف این روایت باشد، سرکوب و حذف میشود. این اقدامات نه تنها آزادی بیان را نقض میکند، بلکه حق مردم افغانستان برای دسترسی به حقیقت و اطلاعات را از آنها سلب میکند، و در نهایت منجر به یک جامعهای میشود که در آن آگاهی، رشد فکری و توسعه اجتماعی ممکن نخواهد بود.
Leave feedback about this