با شدت گرفتن جنگ میان ایران و اسرائیل، بهای مواد نفتی در شهر کابل بیش از ۱۴ درصد افزایش یافته است. هرچند طالبان و اتاق تجارت می‌گویند روند واردات عادی است، اما فروشندگان و باشندگان کابل، دلیل اصلی گرانی را جنگ و اختلال در مسیر واردات از ایران می‌دانند.
خبرگزاری آگاه:
کابل – ۲۷ جوزا ۱۴۰۴ / ۱۷ جون ۲۰۲۵
در پی تشدید جنگ میان ایران و اسرائیل، بهای مواد نفتی در کابل به‌شدت افزایش یافته است. بررسی‌های میدانی خبرنگار آگاه نشان می‌دهد که طی چهار روز گذشته، قیمت یک لیتر پترول از ۵۹ به ۶۴ افغانی، تیل دیزل از ۵۹ به ۶۸ افغانی و یک کیلوگرام گاز مایع از ۴۸ به ۵۷ افغانی رسیده است؛ یعنی افزایشی میانگین بیش از ۱۴ درصد.
برخی فروشندگان مواد نفتی در کابل دلیل این افزایش قیمت را توقف نسبی واردات از ایران، بسته شدن مسیر سالنگ و تنش‌های منطقه‌ای عنوان کرده‌اند.
کارکنان تانک‌های تیل در شهرآرا و وزیرآباد کابل نیز تأیید کرده‌اند که پس از آغاز جنگ، نرخ‌های تیل و گاز بالا رفته و مردم برای خرید با مشکل مواجه‌اند.
در همین حال، دیگر باشندگان، از گازفروشان در کلوله‌پشته و بره‌کی کابل، می‌گویند گاز مایع تا ۶۰ افغانی به فروش می‌رسد و تقاضا دارند که دولت نرخ‌نامه مشخصی برای این ماده اساسی تعیین کند.
از سوی دیگر،یک باشنده شهرنو، ویکی از راننده تاکسی در کابل، از تبعات گرانی بر زندگی مردم ابراز نگرانی کرده‌اند. به گفته آنان، افزایش قیمت‌ها باعث بالا رفتن کرایه‌ها و فشار بیشتر بر اقشار کم‌درآمد شده است.
در واکنش به نگرانی‌ها، وزارت صنعت و تجارت طالبان اعلام کرده است که واردات از کشورهای همسایه به‌شکل عادی ادامه دارد و اطلاعات رسمی گمرکات و نهادهای تجاری، نشانی از بحران در عرضه مواد اساسی نشان نمی‌دهد.
در اعلامیه این وزارت آمده است:
«امارت اسلامی با توجه به اهمیت تأمین پایدار مواد اولیه، مسیرهای جایگزین را از آسیای میانه و خاورمیانه فعال ساخته است.»
همچنین، خان‌جان الکوزی، معاون اتاق تجارت و صنایع افغانستان به آژانس پژواک گفته است:
«۴۰ درصد مواد نفتی افغانستان از ایران وارد می‌شود. با شدت گرفتن جنگ و هدف قرار گرفتن تأسیسات نفتی و موشکی ایران، واردات دچار وقفه شده است.»
📊 تحلیل خبرگزاری آگاه:
تنش‌های ژئوپولتیکی در منطقه، بار دیگر نشان داد که اقتصاد افغانستان، به‌شدت به واردات انرژی از کشورهای خاص – به‌ویژه ایران – وابسته است. همزمانی جنگ در خاورمیانه با مسدود بودن مسیر سالنگ، بحران عرضه و تقاضا را تشدید کرده و بدون اقدامات فوری، ممکن است قیمت‌ها از کنترل خارج شود.
تلاش طالبان برای متنوع‌سازی مسیرهای وارداتی و استفاده از مسیرهای آسیای میانه، اقدامی مثبت است، اما تا زمانی که واردات از ایران به‌عنوان منبع اصلی ادامه نیابد، تأثیر این تلاش‌ها محدود خواهد بود.
برای جلوگیری از بحران گسترده، امارت اسلامی باید:
- به‌طور شفاف آمار ذخایر نفت و گاز را منتشر کند،
- واردکنندگان بزرگ را ملزم به توزیع منظم کند،
- قیمت‌ها را در نواحی مختلف شهر یکسان‌سازی کند،
- و از فرصت مسیرهای شمالی برای جبران کاهش واردات بهره ببرد.
در غیر آن، افزایش قیمت مواد نفتی می‌تواند به موج تازه‌ای از گرانی، نارضایتی عمومی و فشار بیشتر بر اقشار آسیب‌پذیر بینجامد.
Leave feedback about this